Na drodze mogą wystąpić rozmaite przeszkody, których ani przewoźnik, ani zatrudniony przez niego kierowca prowadzący autokar, nie są w stanie przewidzieć.
Nagła awaria autokaru uniemożliwiająca kontynuowanie podróży jest jedną z głównych sytuacji obligujących przewoźnika do zapewnienia pasażerom transportu zastępczego. Przeszkodą w kontynuowaniu podróży może być też utrudnienie na drodze z powodu karambolu lub przewróconego drzewa – wtedy zwykle transport zastępczy nie jest konieczny. Wystarczy zmiana trasy podróży, oczywiście bez szkody dla pasażera.
Koszty transportu zastępczego ponosi przewoźnik
Transport zastępczy generuje dodatkowe wydatki. Niemniej przewoźnik nie może obciążyć tymi kosztami pasażerów doliczając do ceny i tak już kupionych biletów odpowiednie kwoty. Takie działania byłyby oczywiście sprzeczne z obowiązującym prawem. Obowiązkowi przewoźnika odpowiada prawo pasażera – jeżeli przewoźnik nie zapewni transportu zastępczego powinien liczyć się ze skargami z ich strony. Niezapewnienie transportu zastępczego w sytuacji, gdy było to konieczne może mieć także bardziej dotkliwe skutki.
Odszkodowanie dla pasażera
Transport zastępczy powinien być zorganizowany, gdy pasażerowie nie mogą kontynuować podróży autokarem. Przewoźnik zapewniając odpowiednio szybko zastępczy środek transportu ma pewność, że zrobił wszystko, aby zapobiec wystąpieniu szkody po stronie pasażerów. Jako szkodę należy rozumieć stratę majątkową poniesioną w związku z niedotarciem do docelowego miejsca podróży – odwołane spotkanie biznesowe, niezawarcie kontraktu, czy nawet opuszczenie koncertu, na który pasażer miał kupiony bilet mają charakter szkody. Przewoźnik po otrzymaniu pisma z dokumentami potwierdzającymi wysokość straty i jej związek z niezapewnieniem transportu zastępczego powinien uiścić należną kwotę tytułem rekompensaty. W przeciwnym razie pasażer może wytoczyć powództwo o zapłatę należnego odszkodowania, co generuje dodatkowe koszty.
Transport zastępczy nie tylko od przewoźnika
Przedsiębiorstwa przewozowe dysponują zwykle flotą złożoną z kilku pojazdów. Niemniej może się zdarzyć sytuacja, w której przewoźnik nie będzie dysponował autokarem, gdy pojawi się konieczność zapewnienia transportu zastępczego. Przepisy prawne nie wskazują na to, że zastępcze środki transportu muszą pochodzić od tego samego przewoźnika. Mogą być to także pojazdy wynajęte od innego przewoźnika. Co więcej, zamiast jednego autokaru można podstawić dwa mniejsze busy. Warunek jest jeden – pasażerowie powinni mieć zapewniony podobny poziom komfortu, jak poprzednio. Tylko wtedy można mówić o prawidłowym wykonaniu zobowiązania przez przewoźnika. Gdyby komfort podróży był niższy – np. siedzenia byłyby pozbawione pasów, a pojazd nie byłby klimatyzowany – pasażerowie mogą domagać się częściowego zwrotu ceny biletu.
Odpowiedzialny jak przewoźnik
Przedsiębiorca, który prowadzi przedsiębiorstwo przewozowe jest odpowiedzialny za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie umowy przewozu. Pasażer, który kupuje bilet nie może doznać żadnego uszczerbku. Musi odbyć podróż bez szwanku i opóźnienia. Transport zastępczy jest zaś jednym ze środków, które to umożliwiają w razie braku możliwości kontynuowania podróży pierwotnie podstawionym autokarem. Przykładem takiego przewoźnika jest firma transportowa Pana Józefa Podolca, oferująca wynajem busów w Rzeszowie. Pojazdy przed każdym opuszczeniem zajezdni są sprawdzane pod kątem sprawności technicznej, kierowcy są wypoczęci, a przede wszystkim doświadczeni. Podczas policyjnych kontroli przed wyruszeniem w podróż nigdy nie stwierdzono żadnych uchybień.
Nieraz dostałem bilet, to znaczy paragon od kierowcy, który był ewidentnie wybity kiedy indziej tzn wcześniej. Cóż, jednak nie dziwi mnie to aż tak bardzo, sądzę, że w zachodnich krajach kierowcy zarabiają na tyle dużo, że nie muszą kombinować, a u nas jest jak jest. Kiedyś jak dostałem mandat za zły bilet (była zła data) to bronił mnie w sądzie radca prawny Jolanta Wolska. Oczywiście udowodniliśmy winę kierowcy autobusu. Lepiej uważać na takich